Quy trình và phương pháp xây dựng nhiệm vụ Đổi mới sáng tạo tại khu vực công

Chiều ngày 22/9/2023, tại Hội trường Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM đã diễn ra buổi báo cáo chuyên đề với nội dung "Quy trình và phương pháp xây dựng nhiệm vụ Đổi mới sáng tạo tại khu vực công". Báo cáo viên là ông Võ Hưng Sơn - Trưởng phòng Quản lý khoa học và Công nghệ Cơ sở, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM. 

 

Ông Võ Hưng Sơn - Trưởng phòng Quản lý khoa học và Công nghệ Cơ sở, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM trình bày nhiều nội dung về quy trình và giải pháp đổi mới sáng tạo trong khu vực công.

Theo ông Võ Hưng Sơn, có nhiều cách hiểu về khái niệm đổi mới sáng tạo, nhưng về bản chất, đổi mới sáng tạo là tìm ý tưởng, giải pháp để giải quyết một vấn đề hiện hữu của cá nhân, tổ chức nhằm mang lại giá trị cho cộng đồng, cho xã hội.

"Cho nên, đổi mới sáng tạo phải xuất phát điểm là hiểu rõ vấn đề chúng ta đang muốn giải quyết, từ đó thúc đẩy hoạt động sáng tạo và hợp tác để tìm ra giải pháp", ông Võ Hưng Sơn nói.

Đổi mới sáng tạo có 3 tiêu chí cơ bản. Thứ nhất là phải tạo ra cái mới hoặc ít nhất là có sự cải tiến đáng kể. Cái mới hay sự cải tiến, có thể là trên thế giới đã làm nhưng chúng ta chưa áp dụng, nay nghiên cứu để mình vận dụng vào trường hợp cụ thể và mang lại hiệu quả, thì vẫn được xem là đổi mới sáng tạo.

Thứ hai, cái mới so với cái hiện hữu nhưng phải triển khai trên thực tế, không phải ý tưởng nằm trên giấy. Điều này thúc đẩy chúng ta hành động, kết hợp nhiều bên tìm kiếm đối tác để hiện thực hóa ý tưởng. Và thứ ba là giải pháp, sáng kiến đó khi áp dụng phải có tính lan tỏa, tạo ra giá trị cho xã hội.

Đối với khu vực công, đổi mới sáng tạo là tìm giải pháp để giải quyết những vấn đề cụ thể trong nhiệm vụ của bộ máy chính quyền nhằm mang lại hiệu quả tốt hơn hiện tại.

Cũng theo ông Võ Hưng Sơn, đổi mới sáng tạo cũng được xem là một trong những phương pháp hiệu quả ở cả khu vực tư nhân và nhà nước. Đổi mới sáng tạo trong khu vực công có những đặc thù riêng, đó là đổi mới sáng tạo về dịch vụ, quy trình, về những quy định và chính sách. 

Dịch vụ công trực tuyến là một sự cải tiến để người dân có thể làm thủ tục hành chính tại bất cứ đâu thay vì xếp hàng chờ đợi tại cơ quan chính quyền.

Vấn đề thứ hai cần liên tục đổi mới trong khu vực công là quy trình. Thủ tục hành chính là những quy định có sẵn, chúng ta có thể sáng tạo cách thực hiện, đổi mới quy trình để mang lại giá trị tốt hơn.

Thứ ba, đổi mới những quy định trong thẩm quyền của đơn vị khi không còn phù hợp, cản trở sự phát triển của xã hội. Khu vực công ở khía cạnh này là các cấp trung ương, bộ, ngành…

Vấn đề thứ tư, có thể thực hiện đổi mới sáng tạo ở chính quyền cấp Thành phố, quận, huyện là chính sách, như là chính sách hỗ trợ người nghèo, chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chính sách hỗ trợ nghiên cứu khoa học…

Tuy nhiên, rào cản lớn nhất trong thực hiện đổi mới sáng tạo ở khu vực công là tính quan liêu, thiếu tinh thần khởi tạo và thiếu chiến lược đổi mới sáng tạo, nghĩa là tinh thần luôn luôn tìm cái mới, giải pháp mới để công việc thường ngày có hiệu quả hơn.

Để triển khai có hiệu quả các bài toán lớn cho Thành phố, giúp cụ thể hóa các nhiệm vụ trong hoạt động đổi mới sáng về lĩnh vực quản lý nhà nước, cần thực hiện theo 5 bước. Cụ thể là xây dựng nội dung, công bố rộng rãi cho cộng đồng, tuyển chọn đơn vị thực hiện, tổ chức phối hợp thực hiện, triển khai ứng dụng vào thực tế và đánh giá kết quả. 

Cùng với đó là 7 nhiệm vụ cụ thể, đầu tiên là thành lập Tổ công tác tại mỗi đơn vị để triển khai hoạt động đổi mới sáng tạo trong khu vực công của Thành phố. Thứ hai, nâng cao năng lực cho các tổ công tác này.

Thứ ba, triển khai xây dựng các bài toán lớn về hoạt động đổi mới sáng tạo trong khu vực công tại một số lĩnh vực quản lý nhà nước cụ thể. Thứ tư, triển khai các nhiệm vụ đổi mới sáng tạo hàng năm trong hoạt động quản lý nhà nước được phân công tại các đơn vị.

Thứ năm, thúc đẩy cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Thành phố tham gia phát triển các giải pháp đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số... Thứ sáu là phát triển cơ sở hạ tầng dữ liệu dùng chung cho các sở ban ngành và các cơ sở dữ liệu mở cho cộng đồng để hỗ trợ các hoạt động đổi mới sáng tạo trong khu vực công.

Cuối cùng là thúc đẩy hoạt động hợp tác quốc tế về đổi mới sáng tạo trong khu vực công

"TP.HCM xác định việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong khu vực công nói chung và chuyển đổi số nói riêng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, lâu dài, thường xuyên. Đây là động lực chính nhằm cải thiện và nâng cao chất lượng cung cấp các dịch vụ cho người dân thông qua việc ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong các quản lý nhà nước của chính quyền", ông Võ Hưng Sơn chia sẻ thêm.